Miras Paylaşımı, miras bırakandan kalan terekenin, dava yoluyla ya da sulh ile hak sahipleri arasındaki dağıtılması işlemidir.
Miras paylaşımı Nasıl yapılır sorusuna cevap verebilmek için önce veraset ilamının alınması ve devamında terekenin ne durumda olduğu, borca batık olup olmadığı bilinmelidir.
Miras paylaşımının yapılması ve anlaşmazlık halinde miras paylaşım davaları açmak için ofisimizin miras avukatı departmanından avukatlık hizmeti alabilirsiniz.
Miras Paylaşımı için en uygun yol elbette sulh yolu ile paylaşılmasıdır. Miras Paylaşımı süreçlerini şu şekilde sıralayabiliriz.
- Veraset İlamının ( Mirasçılık Belgesinin ) Alınması: Noterlikten, mümkün olmaz ise sulh mahkemesi hakimliğinden istenecektir.
- Veraset İlamının ( Mirasçılık Belgesinin ) İptal Edilmesi : Mirasçılık Belgesinin iptali için asliye hukuk mahkemesinde açılacaktır.
- Terekenin Tespit edilmesi : Terekenin tüm aktif ve pasifi ile tespit edilmesi hem reddi miras ( Mirasın Reddedilmesi ) yapılıp yapılmayacağı açısından hem de kime ne kadar ve neyin miras kalacağı açısından önemlidir. Bu nedenlerle miras bırakanın tüm alacak ve borçlarının tespit edilmesi hakkaniyetli ve doğru bir taksim için zorunludur.
- Rızai taksim : Mirasçıların bir araya gelerek her bir taşınmasın ne şekilde paylaştırılacağına dair aralarında fikir birliğine varmaları ve bu şekilde tapuya giderecek taşınmazların mirasçılara intikalidir.
- Ortaklığın ( İzalei Şuyu ) Giderilmesi : Mirasçıların mirası rızai taksim ile paylaşamamaları halinde herhangi bir mirasçı ya da mirasçıların tamamı yetkili ve görevli sulh hukuk mahkemesine dava açarak belirli bir mal üzerindeki ortaklığın aynen taksim bu mümkün olmadığı takdirde şatış yoluyla ortaklığının giderilmesi için dava açmaları gerekecektir.
- Tapu İptali ve Tescili Davaları : Murisin ölüme bağlı tasarruflarla terekeye dahil olması gereken bir malı, hileli sözleşmelerle bir başka mirasçıya ya da mirasçı dışında bir üçüncü kişiye devretmesi nedeniyle doğan davalardır.
- Tazminat Davaları : Tapu iptali davası açılarak tapunun iptal edilecek davacı mirasçılara verilmesinin mümkün olmaması ya da mirasçının tescil yerine tapu iptalini istediği durumlarda açılan davalardır. Bu halde davacı mirasçı lehine miras hissesine uygun olarak bir tazminata hükmedilmektedir.
Miras Paylaşımında Anlaşmazlık
Miras Paylaşımında Anlaşmazlık hallerinde her bir mirasçı, öncelikle sulh ile çözülen her sorunun daha ekonomik olduğunu bilmeleri yararlarına olduğunu unutmamaları gerekir.
Uyuşmazlığın sulh ile çözülememesi halinde aşağıda izah edildiği gibi, mahkeme, avukat ve arabuluculuk masrafları ödemek zorunda kalacaklardır.
Buna rağmen her ne kadar hepsinde dava açılmıyorsa da neredeyse bütün miras paylaşımları bir şekilde anlaşmazlıkla sonuçlanmaktadır.
Kardeşler Arası Miras Paylaşımı
Kardeşler arası miras paylaşımı, ortak üst soylarının vefatı halinde sulh yolu ile paylaşımın gerçekleşmemesi halinde kardeşler arasındaki uyuşmazlığın yargı yolu ile giderilmesidir. Ofisimiz tarafından dosyanın kendine has özelliklerini göz önünde bulundurularak müvekkilimize sonuca en hızlı giden yol tavsiye edilmektedir.
Uyuşmazlığın sulh ile çözülememesi halinde miras paylaşımını sağlayacak olan davalar ikame edilerek mmkünse aynen taksim yolu ile mümkün olmamdığı takdirde satış ve tasfiye suretiyle miras paylaşımı gerçekleştirilmektedir.
Bir kardeşin mirasın paylaşımına rıza göstermemesi halinde dahi, mahkeme zoruyla mirasın satış yoluyla paylaştırılabileceği unutulmamalıdır.
Baba Öldü Anne Sağ İken Miras Paylaşımı
“Baba öldü anne sağ iken miras paylaşımı” yapılamayacağına dair yanlış bir kanaat vardır. Babanın ölmesi halinde, anne sağ iken de miras paylaşımı yapılması elbette mümkündür. Kardeşler arasındaki durumda olduğu gibi, mirasçılardan birinin mirası tasfiyeye sokmak istememesi ya da sürece engel çıkarmaya çalışması hallerinde de satış ve tasfiye gerçekleştirilebilir.
Annenin mirasçılığı durumu ayrı bir yazıda değerlendirilmiştir. Bu yazıda da ifade edildiği üzere, anne çocukları ile birlikte mirasçı olması halinde, mirasın 1/4’ü sağ kalan eşe ( anneye) kalmaktadır.
Bunun dışında annenin, evlilik birlikteliğinden doğan hakları ve ortak ikametgaha dair hakları da bulunmaktadır. Buna karşılık annenin de paylaşımı istememe hakkı bulunmayıp, paylaşım tarafların tüm itirazlarına rağmen eninde sonunda yapılacaktır.
Miras Paylaşım Davası
Miras Paylaşımı Davası, miras taksiminin tarafların iradesine göre yapılamaması ve hal ve şarta göre yapılmasının da mümkün olmaması durumunda açılan davalardır.
Miras Paylaşımı Davaları, 4721 sayılı Türk Medeni Kanununun değişik maddelerine göre açılmaktadır.
Buna rağmen medeni kanunda bu isimde ayrı bir dava çeşidi yoktur. Buna karşılık yaşanan sorunun hukuki mahiyetine ve yapılmak istenen nihai hedefe göre aşağıda gösterildiği gibi isimlendirilecektir.
Mirastan mal kaçırma davası muris muvazaası şeklinde ortaya çıkmaktadır. Murisin ölüme bağlı tasarruflarla ya da ölmeden önce yapmış olduğu hukuki işlemlerle terekeden mal kaçırmak için hileli satış ve bağışlama işlemleri yapmış olabilir.
Bu halde tapu kaydı hukuka aykırı olarak üzerine devredilen kişiye, bu kişi ölmüş ise yasal mirasçılarına karşı Muris Muvazaasına Dayalı Tapu İptali ve Tescili Davası açılmalıdır.
Miras Hukukunu ilgilendiren dava çeşitleri aşağıdaki gibi sıralanabilir. Bu davalarla ilgili açıklamalar ilgili yazı içeriğinden ulaşabilirsiniz.
Miras Paylaşımı Davalarında Görevli Mahkemeler
Miras hukukun genel görevli mahkemeler asliye hukuk mahkemeleridir.
- Dava konusunun değer ve miktarına bakılmaksızın malvarlığı haklarına ilişkin davalarla, şahıs varlığına ilişkin davalarda görevli mahkeme, aksine bir düzenleme bulunmadıkça asliye hukuk mahkemesidir.
- Bu Kanunda ve diğer kanunlarda aksine düzenleme bulunmadıkça, asliye hukuk mahkemesi diğer dava ve işler bakımından da görevlidir. Sulh Hukuk Mahkemelerinin görevi giren dava ve işler HMK 4. Maddesinde ve yasanın diğer hükümlerinde belirtilmiştir.
Miras Paylaşımı Davalarında Yetkili Mahkemeler
Miras Hukukundan kaynaklı çekişmesiz yargı işlerinin dışında mirasçıların birbirlerine veya miras hukukundan kaynaklı olarak 3. Kişilere karşı açtıkları davalarda yetkili mahkemeler HMK’nın 11. Maddesinde gösterilmiştir.
- Mirasın Paylaşılmasına dair davalarda ölen kimsenin son yerleşim yeri mahkemesi kesin yetkilidir.
- Miras Paylaşıma sözleşmesinin geçersizliğine dair davalarda ölen kimsenin son yerleşim yeri mahkemesi kesin yetkilidir.
- Ölüme bağlı tasarrufların iptali davalarında ölen kimsenin son yerleşim yeri mahkemesi kesin yetkilidir.
- Tenkis davalarında ölen kimsenin son yerleşim yeri mahkemesi kesin yetkilidir.
- Miras sebebiyle istihkaka ilişkin davalarda ölen kimsenin son yerleşim yeri mahkemesi kesin yetkilidir.
- Mirasçılar arasında terekenin yönetiminden kaynaklanan davalarda ölen kimsenin son yerleşim yeri mahkemesi kesin yetkilidir.
- Terekenin kesin paylaşımına kadar mirasçılara karşı açılacak tüm davalarda ölen kimsenin son yerleşim yeri mahkemesi kesin yetkilidir.
- Terekede bulunan bir mal hakkında açılmak istenen istihkak davası, terekenin yazımı ve tespiti zamanında mal nerede bulunuyorsa, orada da açılabilir.
- Mirasçılık belgesinin iptali ve yeni mirasçılık belgesi verilmesine ilişkin davalarda, mirasçıların her birinin oturduğu yer mahkemesi de yetkilidir.
Miras Paylaşımı Davalarında Mahkeme Masrafları
Yukarıda çekişmesiz yargı işlerine girdiği belirtilen dava ve taleplerde maktu harç ve tarifeye göre belirlenen tutarda gider avansı alınır.
Gider avansı dosyadaki taraf sayısına göre değişecektir. 2 taraflı bir dosyada 2020 yılı ücret tarifesine göre keşif ve bilirkişi masrafları hariç olmak üzere takriben 800,00TL’dir.
Buna rağmen davanın niteliği, taraf sayısı, delil listesinin genişliği, getirtilecek delilerin niteliği ve bulundukları yerler, mahallinde keşif icra edilip edilmeyeceği, tanık dinlenip dinlenmeyeceği dava masrafına etki eden kalemlerdir.
Dava harcının nispi olarak değerlendirildiği tazminat davası ve tapu iptali gibi dosyalarda ise dava değeri oranında mahkemeye peşin harç yatırılması gerekmektedir.
Peşin harç dava değerinin %0.54’ü oranındadır. 10.000,00TL’lik bir tazminat davasında takriben 171,00TL nispi peşin harç ödenecektir.
Çekişmesiz yargı işlerine tabi talepler maktu harca tabii iken, tarafların birbirlerine karşı açmış oldukları ve dava sonucunda tazminat ve tapu gibi sonuçların talep edildiği davalarda nispi peşin harç alınacaktır.
Miras davalarında alınacak gider avansı ve hesaplaması için masraf tarifesi başlıklı yazımız değerlendirilmelidir.
Miras Paylaşımı Davalarında Avukat Masrafları
Miras avukatı vekalet ücretleri sözleşmede başka bir oran kararlaştırılmamış ise Avukatlık Kanununun 164. Maddesine göre müvekkilin hissesine düşen dava değerinin %15’dir.
Bu tutarlar yasa tarafından belirlenen asgari oranlar olup altında avukatlık ücreti belirlenmesi mümkün değildir.
Miras davalarında istenen avukat masrafları ve vekalet ücretleri için avukatlık ücret tarifesi başlıklı yazımız incelenmelidir.